Školovanje za ovo zanimanje počelo je davne 1978. godine. Medicinska škola “Dr Andra Jovanović“ upisuje učenike za ovaj obrazovni profil naizmenično svake druge godine. Školovanje traje četiri godine.
Zaštita i unapređenje zdravlja ljudi i zaštita životne i radne sredine nametnuli su potrebu za školovanje specifičnog kadra sanitarno – ekoloških tehničara.
Osnovni zahtev je stvaranje takvog obrazovnog profila koji će biti osposobljen za samostalan i timski rad na raznim dužnostima u higijensko-epidemiološkoj službi u domovima zdravlja, bolnicama i medicinskim centrima, zatim u gradskim i regionalnim zavodima za zdravstvenu zaštitu, javnim komunalnim službama, u službama zaštite na radu i za rad u sanitarnoj inspekciji.
Nastavni plan i program predstavlja kombinaciju gradiva iz opšteobrazovnih i stručnih predmeta (teorija, vežbe, blok-nastava). Nastava se obavlja u učionicama i kabinetima Škole kao i u nastavnim bazama u gradu: Zavod za javno zdravlje, Opšta bolnica “Dr Laza K. Lazarević“, Dom zdravlja “Dr Draga Ljočić“, JKP Vodovod.
Radi se u grupama od po 10 učenika u savremeno opremljenim kabinetima i sa stručnim nastavnim kadrom.
U toku prve godine učenici izučavaju anatomiju i fiziologiju ljudskog tela i stručnu terminologiju na latinskom jeziku; upoznaju se sa pravilima i postupcima rada u okviru laboratorijskih tehnika i osnovnim principima opšte i školske higijene.
U toku druge godine proučavaju psihologiju i formiranje zrele, odgovorne, socijalizovane i asertivne osobe za razvoju kompetencija značajnih za rad i dalji profesionalni razvoj; patologiju i promene organizma kao posledicu bolesti; upoznaju se sa aspektima ekologije i zaštite životne sredine; uče metode i tehnike zdravstvene zaštite i prve pomoći i u okviru mikrobiologije izučavaju osobine uzročnika infekcije i nastanka zaraznog oboljenja.
U toku treće godine dominiraju uže stručni predmeti u okviru kojih učenici stiču potrebna znanja, veštine i sposobnosti iz oblasti dezinfekcije, dezinsekcije i deratizacije za primenu i sprovođenje standardnih metoda u cilju prevencije; sanitarne tehnike za uočavanje i otklanjanje sanitano-tehničkih i sanitarno-higijenskih nedostataka; epidemiologije za uzroke poremećaja zdravlja i faktore koji uslovljavaju pojavu bolesti kao i mere za sprečavanje i suzbijanje i izvršavanje operativnih zadataka; komunalne higijene za zaštitu i unapređenje zdravlja u okviru multidisciplinarnog tima i mikrobiologije.
U toku četvrte godine, takođe su zastupljeni uže stručni predmeti u okviru kojih učenici usavršavaju svoja umeća, sposobnosti i stavove iz oblasti epidemiologije; sanitarne hemije za analizu životnih namirnica i predmeta opšte upotrebe; medicinske biohemije za hemijski sastav i procese u organizmu i značaj dijagnostike, medicine rada za faktore koji narušavaju zdravlje i radnu sposobnost; toksikološke hemije za analizu, izolovanje i detekciju otrova iz uzoraka; Zdravstvene statistike za obradu i analizu podataka.
Na časovima vežbi u školskim kabinetima i časovima praktične nastave u nastavnim bazama učenici stiču sledeće kompetencije:
- uzimanje uzoraka vode za piće; uzimanje uzoraka životnih namirnica i predmeta opšte upotrebe; uzimanje briseva; uzorkovanje humanog materijala za laboratorijske analize u ustanovi ili na terenu,
- određivanje rezidualnog hlora na terenu,
- prijavljivanje zaraznih i parazitarnih bolesti i kompjuterska obrada prijava,
- evidencija o vakcinisanim licima, popunjava dokumentaciju i vrši elektronsku obradu podataka o vakcinaciji eksponiranih lica određenim zaraznim bolestima,
- učestvuje u izvođenju sanitarnih pregleda radnika u ustanovama i vodi evidenciju o istim (sanitarne knjižice)
- učestvuje u prikupljanju podataka iz oblasti zdravstvene statistike za analizu zdravstvenog stanja stanovništva određene teritorije,
- upoznaje se sa postojećim zakonskim odredbama vezanih za DDD poslove kao i sa aktima vezanih uz primenu otrova, učestvuje u radu na poslovima DDD po epidemiološkim indikacijama, pravi rastvore i smeše, sprovodi DDD mere,
- priprema dokumentaciju o broju, vrsti i vrednosti izvršenih usluga,
- pravilno upravljanje medicinskim otpadom u svakodnevnom profesionalnom radu,
- prerada infektivnog medicinskog otpada; tretman i dokumentovanje procesa tretiranja i odlaganja tretiranog otpada; nadzor i dezinfekcija transportne opreme i zone tretiranja; izveštavanje o slučajevima nepravilnog postupanja sa infektivnim medicinskim otpadom,
- sterilizacija instrumenata i uptrebljenog materijala u jedinicama za sterilizaciju,
- pravilno upravljanje prljavim bolničkim vešom,
- zdravstveno – sanitarna bezbednost vode i vodnih objekata;
- pripremanje uzoraka vode za hemijsku i mikrobiološku analizu i za organoleptički pregled, ocenu njenog kvaliteta; vršenje kvalitativne i kvantitativne analize vode određivanjem fizičkih parametara;
- da radom u laboratoriji proširuju poznavanje zakonskih propisa u vezi sa kontrolom vode i uočavaju njen značaj u zaštiti zdravlja;
- učešće u istraživanju sanitarno-tehničkih i sanitarno-higijenskih nedostataka vodnih objekata,
- upoznavanje raznih štetnih agenasa radne sredine koji dovode do profesionalnih oboljenja, trovanja i traumatizma na radu; obilazak i upoznavanje rada proizvodnih radnih organizacija, sanitarnohigijenskih mera koje se preduzimaju radi zaštite zdravlja radnika,
- rad na metodama za poboljšanje zdravstvene i radne sposobnosti,
- izučavanje problema buke – merenje buke u radnim organizacijama, na radnom mestu, merenje ulične buke; izučavanje aerozagađenja u radnim organizacijama, kao i u izučavanju uticaja aerozagađenja na zdravlje radnika;
- prikupljanje i obrada podataka o traumatizmu radnika u radnim organizacijama,
- rad na aparatima za funkcionalnu dijagnostiku.
Nakon završetka srednje škole učenici se mogu upisati na visoke škole ili fakultete i nastaviti dalje školovanje:
Visoka zdravstvena škola strukovnih studija, osnovne i specijalističke studije, Visoka zdravsteno – sanitarna škola “Visan“, Medicinski fakultetu u Nišu, Prirodno-matematički, fakultet Zaštite na radu i zaštite životne sredine, Panevropski univerzitetu „Apeiron“ i drugim.
Nakon završetka školovanja, mogu se zaposliti u:
Higijensko – epidemiološkim službama doma zdravlja, opšte bolnice i medicinskog centra, zavoda za javno zdravlje u gradu ili regionu, laboratorijama preventivne zdravstvene delatnosti, u javnim komunalnim preduzećima, inspekcijskim službama: (sanitarna granična kontrola, komunalna, ekološka), u prehrambenoj industriji – HACCP poslovi, u predškolskim ustanovama – sanitarni odsek.